Στον εκθεσιακό χώρο του “Πολύκεντρου Βουκολιών”, συμετέχω στην ομαδική έκθεση σύγχρονης τέχνης με θέμα «Ψυχαναγκαστική Ευτυχία – Ο Κόσμος του Φραντς Κάφκα».
Το έργο μου με τίτλο “Μεζούρες, Μύθοι και Πλάνες στον Δρόμο για τον Πύργο” είναι έργο μικτής τεχνικής κατασκευασμένο από: Μεζούρες, χαρτόνι, ξύλο, χρώματα, πιόνι σκακιού, λυχνία πυρακτώσεως. Διαστάσεις: 80cm(Υ) Χ 60cm(Π)
ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ: Κωνσταντίνος Β. Πρώιμος – Ιωάννης Ν. Αρχοντάκης.
ΕΓΚΑΙΝΙΑ: Πέμπτη 05 Δεκεμβρίου 2024 στις 19:00
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: 05.12.2024 – 28.02.2025
Λίγα λόγια για τον τίτλο του έργου μου.
Με το έργο αυτό, με τίτλο “Μεζούρες, Μύθοι και Πλάνες στον Δρόμο για τον Πύργο”, προσπαθώ να δώσω μια σύγχρονη αναπαράσταση του αγώνα για νόημα και αποδοχή σε έναν κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα, εμπνευσμένη από το τελευταίο και εμβληματικό μυθιστόρημα του Κάφκα.
Όμως δεν βυθίζω τον θεατή στην απόγνωση, το αντίθετο.
Με το φως που έχω προσθέσει δημιουργώ ένα έργο που ισορροπεί ανάμεσα στην καφκική ματαιότητα και την ανθρώπινη ελπίδα.
Σε κάθε πλάνη, σε κάθε παρανόηση, σε κάθε απογοήτευση, το φως μάς θυμίζει ότι η ελπίδα, ακόμα κι αν μοιάζει μακρινή, ποτέ δεν εξαφανίζεται.
Θα προσπαθήσω να σας βάλω λίγο στο κλίμα γιατί διάλεξα αυτόν τον τίτλο, πάμε να δούμε:
Η χρήση των μεζουρών στο έργο δεν είναι τυχαία. Ο Κ., ο κεντρικός ήρωας του μυθιστορήματος, φτάνει στο χωριό ως χωρομέτρης, ένα σύμβολο λογικής και τάξης, που καλείται να «μετρήσει» τον κόσμο γύρω του. Ωστόσο, στο σύμπαν του Κάφκα, η λογική αποτυγχάνει να δώσει απαντήσεις. Οι μεζούρες στο έργο λειτουργούν ως σύμβολα της αποτυχημένης ανθρώπινης προσπάθειας να μετρήσει και να κατανοήσει τον κόσμο γύρω μας, έναν κόσμο που αρνείται να αποκαλυφθεί. Εδώ, τα σύνορα που ο χωρομέτρης προσπαθεί να χαράξει παραμένουν αόρατα, όπως ακριβώς και οι γραμμές εξουσίας και δύναμης που περιβάλλουν τον μυστηριώδη Πύργο.
Η έννοια των μύθων αναδύεται μέσα από την εικόνα του Πύργου, που παρουσιάζεται στο βάθος του πίνακα, δημιουργώντας μια αίσθηση απόστασης, μια αίσθηση ότι όσο κι αν προσπαθούμε να τον προσεγγίσουμε, παραμένει μακρινός και απρόσιτος. Ο Πύργος αντιπροσωπεύει έναν μυθικό στόχο για τον Κ., όπως και για κάθε άνθρωπο που προσπαθεί να κατανοήσει ή να πλησιάσει την εξουσία και τη γνώση. Παρά τις προσπάθειες του Κ., ο Πύργος παραμένει απροσπέλαστος, δημιουργώντας την αίσθηση ενός άπιαστου ιδανικού.
Τα μικρά σπίτια και ο δρόμος που οδηγεί προς τον Πύργο αποδίδουν την απομόνωση και την απογοήτευση που βιώνει ο Κ., αναδεικνύοντας την απόσταση ανάμεσα στην πραγματικότητα και τις προσδοκίες του.
Ο δρόμος προς αυτόν είναι γεμάτος από πλάνες: παρανοήσεις, παρερμηνείες, αδιέξοδα. Ο Κ. ισχυρίζεται πως έχει προσκληθεί για να κάνει καταμέτρηση της γης. Ωστόσο, δεν γίνεται δεκτός. Κανείς δεν χρειάζεται χωρομέτρη, του μηνύουν. Όπως θα του εξηγήσει ο δήμαρχος, όλα στηρίζονται σε μια παρεξήγηση, σε μία πλάνη.
Μέσα από την επιλογή των υλικών, όπως το χαρτόνι, αναδεικνύω την ευθραυστότητα αυτού του κόσμου.
Και όμως, σε αυτό το σημείο εμφανίζεται το πιο σημαντικό στοιχείο του έργου: το φως. Πάνω δεξιά, σε μια γωνία του ουρανού, σαν ένας ήλιος, ένα φως λάμπει και, παρά την απόσταση και τα εμπόδια, μας υπενθυμίζει κάτι θεμελιώδες: την ελπίδα.
Η αντίθεση ανάμεσα στο φως και τον σκοτεινό, μακρινό Πύργο προσδίδει στο έργο μια αισιόδοξη διάσταση που δεν υπάρχει τόσο εμφανώς στο έργο του Κάφκα. Ενώ στο μυθιστόρημα η αναζήτηση του Κ. παραμένει ατελής και αδιέξοδη, ο πίνακας ενσωματώνει ένα στοιχείο λύτρωσης.
Το φως αυτό γίνεται μια εσωτερική καθοδήγηση, μια αναζήτηση που, ενώ μπορεί να μη φτάσει ποτέ στον προορισμό της, συνεχίζεται χάρη στην ελπίδα.
Αλλά ας «αποκρυπτογραφήσουμε» λίγο ακόμα το έργο.
Μεζούρες κίτρινου-χρυσού χρώματος που σχηματίζουν ένα σταυρό πάνω πάνω από τον Πύργο:
Στο έργο του Κάφκα έχουν δοθεί πολλαπλές ερμηνείες, μία από τις οποίες είναι θεολογική. Από αυτή τη σκοπιά, λοιπόν, ο Πύργος φαίνεται να συμβολίζει την απρόσιτη θεότητα.
Ο σταυρός αναπαριστά το ιδανικό της θρησκευτικής πίστης, αλλά οι μεζούρες δείχνουν την ανθρώπινη αδυναμία να φτάσει σε αυτό το ιδανικό μόνο με τη λογική.
Ο Κ. παριστάνεται από ένα πιόνι σκακιού:
Το πιόνι είναι το πιο αδύναμο κομμάτι στο σκάκι, με περιορισμένες κινήσεις και δυνατότητες. Ο Κ., όπως και το πιόνι, είναι παγιδευμένος αντιμετωπίζοντας τεράστια γραφειοκρατικά και κοινωνικά εμπόδια χωρίς να μπορεί να τα κατανοήσει ή να τα ελέγξει πλήρως. Έτσι, το πιόνι ενσαρκώνει τη θέση του Κ. ως μια ανίσχυρη φιγούρα σε ένα παιχνίδι εξουσίας, όπου δεν κατέχει κανέναν πραγματικό έλεγχο.
Αν και αυτός ήταν ο πρωταρχικός στόχος της επιλογής του πιονιού θα ήθελα να δώσω και μία άλλη διαφορετική πινελιά.
Στο σκάκι, αν το πιόνι καταφέρει να φτάσει στο τέλος της σκακιέρας, μπορεί να μετατραπεί σε βασίλισσα ή άλλο ισχυρό κομμάτι, αποκτώντας νέα δύναμη. Αυτό μπορεί να συμβολίζει την ελπίδα και την επιμονή του Κ. να φτάσει στον Πύργο, προσδοκώντας ότι η πορεία του θα τον ανταμείψει ή θα τον “μεταμορφώσει”. Ας είμαστε λοιπόν αισιόδοξοι στην ζωή μας και ας δούμε το πιόνι και από αυτή την πλευρά.
Μια μεζούρα ξετυλίγεται και εκτός του πίνακα:
Η μεζούρα που ξετυλίγεται εκτός του πίνακα και συνεχίζει πάνω στο έδαφος της αίθουσας της έκθεσης έχει πολύ σημαντικό ρόλο στο έργο. Πρόκειται για ένα στοιχείο που ήθελα να επεκτείνει τη σχέση ανάμεσα στο έργο και τον θεατή, δημιουργώντας έναν διάλογο που ξεπερνά τα όρια του πίνακα και εισέρχεται στον πραγματικό κόσμο. Η μεζούρα, όπως έχω ήδη αναφέρει, συμβολίζει την ανθρώπινη προσπάθεια να μετρήσουμε και να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας, αλλά αυτή η προσπάθεια δεν περιορίζεται μόνο μέσα στα όρια της τέχνης. Είναι μια ατέρμονη διαδικασία που συνεχίζεται και πέρα από το έργο τέχνης, στον πραγματικό χώρο όπου κινούνται οι θεατές.
Η μεζούρα που συνεχίζεται έξω από τον πίνακα υπογραμμίζει το ότι η αναζήτηση νοήματος και γνώσης δεν έχει τέλος. Όπως ο Κ. στον “Πύργο” του Κάφκα δεν καταφέρνει ποτέ να φτάσει στον στόχο του, έτσι και η μεζούρα αυτή δεν “ολοκληρώνεται” – συνεχίζει και επεκτείνεται στον χώρο.
Έτσι, το έργο δεν είναι περιορισμένο μόνο στο εσωτερικό του καμβά. Επεκτείνεται στο “τώρα” και το “εδώ” του θεατή, κάνοντάς τον κομμάτι της ίδιας της αφήγησης.
Συμπερασματικά λοιπόν τι θέλει να μας πει «ο ποιητής»;
Θα ήθελα οι θεατές να συνειδητοποιήσουν τη δική τους θέση σε αυτόν τον κόσμο γεμάτο αβεβαιότητα και δυσκολίες. Σκοπός μου δεν είναι να τους οδηγήσω στην απόγνωση, αλλά να τους κάνω να σκεφτούν τη φύση της δικής τους αναζήτησης. Το έργο αυτό μιλά για την ανθρώπινη προσπάθεια, τη ματαιότητα αυτής της προσπάθειας μπροστά σε αόρατες δυνάμεις, αλλά ταυτόχρονα για την ελπίδα που παραμένει πάντα ζωντανή.
Η ελπίδα, ακόμα κι αν είναι αμυδρή όπως το φως που έχω τοποθετήσει στον πίνακα, είναι αρκετή για να μας καθοδηγήσει στο ταξίδι της ζωής.
In the exhibition Hall of “Polykentro Voukolion”, I am participating in the group exhibition of contemporary art with the theme “Compulsive Happiness – The World of Franz Kafka”.
My participation has the title “Measures, Myths, and Delusions on the Road to the Castle” and is a mixed media work made of: Measure tapes, cardboard, wood, paints, chess pawn, incandescent light bulb. Dimensions: 80cm(H) X 60cm(W)
Curators: Dr. Konstantinos V. Proimos – Ioannis Archontakis
OPENING: 05 December 2024 at 19:00
EXHIBITION DURATION: 05.12.2024 – 28.02.2025
Few words about the title of my work.
With this work, titled “Measures, Myths, and Delusions on the Road to the Castle” I attempt to provide a modern representation of the struggle for meaning and acceptance in a world full of uncertainty, inspired by Kafka’s final and iconic novel. However, I do not immerse the viewer in despair—quite the opposite. With the light I have added, I create a piece that balances between Kafkaesque futility and human hope. In every delusion, in every misunderstanding, in every disappointment, the light reminds us that hope, even if it seems distant, never disappears.
Let me give you some insight into why I chose this title. Let’s take a look:
The use of measures in the work is no coincidence. K., the main character in the novel, arrives in the village as a land surveyor, a symbol of logic and order, called to “measure” the world around him. However, in Kafka’s universe, logic fails to provide answers. The measurs in the work act as symbols of the failed human attempt to measure and understand the world around us, a world that refuses to reveal itself. Here, the borders the surveyor tries to draw remain invisible, just like the lines of power and authority that surround the mysterious Castle.
The concept of myths emerges from the image of the Castle, which is presented in the background of the painting, creating a sense of distance, a sense that no matter how much we try to approach it, it remains distant and inaccessible. The Castle represents a mythical goal for K., as it does for anyone trying to understand or approach power and knowledge. Despite K.’s efforts, the Castle remains impenetrable, creating the sense of an unattainable ideal.
The small houses and the road leading to the Castle convey the isolation and disappointment experienced by K., highlighting the distance between reality and his expectations.
The road to the Castle is filled with delusions: misunderstandings, misinterpretations, dead ends. K. claims he was invited to survey the land. However, he is not accepted. “No one needs a land surveyor,” he is told. As the mayor explains to him, everything is based on a misunderstanding, on a delusion.
Through the choice of materials, such as cardboard, I highlight the fragility of this world.
And yet, at this point, the most important element of the work appears: the light. At the top right, in a corner of the sky, like a sun, a light shines, and despite the distance and obstacles, it reminds us of something fundamental: hope.
The contrast between the light and the dark, distant Castle gives the work an optimistic dimension that is not as evident in Kafka’s novel. While in the novel K.’s quest remains incomplete and futile, the painting incorporates an element of redemption.
This light becomes an inner guide, a quest that, though it may never reach its destination, continues because of hope.
But let’s “decipher” the artwork a bit more.
Yellow-gold measures forming a cross at the top of the Tower:
Kafka’s work has been interpreted in various ways, one of which is theological. From this perspective, the Tower seems to symbolize the unreachable divinity. The cross represents the ideal of religious faith, but the tape measures signify the human inability to reach this ideal solely through reason.
K. is represented by a chess pawn:
The pawn is the weakest piece in chess, with limited moves and capabilities. K., like the pawn, is trapped, facing enormous bureaucratic and social obstacles without being able to fully understand or control them. Thus, the pawn embodies K.’s position as a powerless figure in a game of power, where he holds no real control.
Although this was the primary reason for choosing the pawn, I wanted to add a different touch. In chess, if a pawn manages to reach the end of the board, it can be promoted to a queen or another powerful piece, gaining new strength. This can symbolize K.’s hope and persistence to reach the Tower, expecting that his journey will reward or “transform” him. Let’s be optimistic in our lives and view the pawn from this perspective as well.
A tape measure extends outside the painting:
The tape measure that unravels outside the painting and continues on the floor of the exhibition hall plays a very important role in the artwork. It is an element that I intended to extend the relationship between the work and the viewer, creating a dialogue that transcends the boundaries of the painting and enters the real world. The tape measure, as I have already mentioned, symbolizes the human effort to measure and understand the world around us, but this effort is not confined within the limits of art. It is an endless process that continues beyond the artwork, into the real space where the viewers move. The tape measure that extends outside the painting emphasizes that the search for meaning and knowledge has no end. Just as K. in Kafka’s The Castle never manages to reach his goal, so too does this tape measure not “complete”—it continues and extends into the space. Thus, the artwork is not limited only to the interior of the canvas. It extends into the “here and now” of the viewer, making them part of the narrative itself.
In conclusion, what is the “poet” trying to tell us?
I would like the viewers to realize their own position in this world full of uncertainty and difficulties. My aim is not to lead them to despair, but to make them reflect on the nature of their own quest. This artwork speaks of human effort, the futility of this effort in the face of invisible forces, but at the same time, of the hope that always remains alive. Hope, even if faint like the light I have placed in the painting, is enough to guide us on the journey of life.
